فصل نهم ـ علائم راهنمایی و رانندگی ( ماده 132 تا 191 )‌

ماده 132 ـ علایم راهنمایی و رانندگی که برای کنترل و تنظیم عبور و مرور در راههای‌ مناطق آزاد به کار می‌رود به وسیله راهنمایی و رانندگی تعیین و در محل‌های مناسب نصب‌ می‌گردد. کلیه رانندگان وسایل نقلیه و عابرین پیاده موظفند از علایم مذکور تبعیت نمایند.

ماده 133 ـ کنترل و تنظیم عبور و مرور به وسیله چراغ‌ها ، تابلوها ، خطوط‌  ،نوشته‌ها ، مأموران انتظامی و یا هر وسیله دیگری که برحسب مورد مقتضی باشد به عمل می‌آید. در هرحال فرمان مأموران راهنمایی و رانندگی بر تمام علایم دیگر مقدم است‌.

ماده 134 ـ در محل‌هایی که عبور و مرور به وسیله چراغ راهنمایی کنترل می‌شود رنگ‌ های ‌زیر برای مقاصدی که معین شده به کار می‌رود:

1 ـ چراغ سبز برای حرکت‌: وسایل نقلیه‌ای که با چراغ سبز روبرو می‌شوند حق عبور یا گردش را دارند مگر آن که گردش به وسیله علامت دیگری ممنوع شده باشد در هر حال وسایل ‌نقلیه در حال گردش باید حق تقدم وسایل نقلیه‌ای که مستقیما می‌روند و حق تقدم عابرین ‌پیاده‌ای که از گذرگاه پیاده‌رو در حرکتند رعایت نمایند.

2 ـ چراغ زرد برای احتیاط‌: وسایل نقلیه‌ای که با چراغ زرد روبرو می‌شوند بایستی قبل ازخط ایست گذرگاه عابر پیاده توقف نمایند و اگر قبلا وارد تقاطع شده‌اند موظفند به حرکت خودادامه دهند و از تقاطع و گذرگاه عابر ،عبور نمایند.

3 ـ چراغ قرمز برای ایست کامل‌: وسایل نقلیه‌ای که با چراغ قرمز روبرو می‌شوند باید قبل ازخط ایست گذرگاه عابر پیاده توقف کامل نمایند و در صورت نبودن خط ایست در فاصله پنج‌متری چراغ راهنمایی بایستند و تا روشن شدن چراغ سبز منتظر بمانند.

4 ـ چراغ چشمک‌زن زرد برای عبور با احتیاط‌: وسایل نقلیه مکلفند با مشاهده این چراغ از تقاطع و گذرگاه پیاده با احتیاط کامل و سرعت کم عبور نمایند.

5 ـ چراغ چشمک‌زن قرمز برای ایست و عبور: وسایل نقلیه در صورت برخورد با این چراغ ‌باید قبل از ورود به تقاطع یا گذرگاه پیاده توقف کامل کنند و پس از اطمینان از عدم وجود خطر تصادف عبور نمایند.

ماده 135 ـ انواع خطوطی که روی راهها باید کشیده شود مطابق نمونه ‌های منضم به ‌آیین ‌نامه راهنمایی و رانندگی است‌.

ماده 136 ـ تابلوها باید مطابق نمونه بین‌المللی که ضمیمه آیین ‌نامه راهنمایی و رانندگی ‌است تهیه و نصب شود.

ماده 137 ـ در محل‌هایی که چراغ قرمز یا هر نوع علایم ایست دیگر وجود دارد ممکن است ‌به وسیله پیکان سبزی که در کنار چراغ قرمز تعبیه می‌شود یا با نصب تابلو به وسایل نقلیه اجازه‌ داده شود که در مسیر معینی حرکت نمایند در این مورد رعایت حق تقدم پیادگان و وسایل نقلیه‌که با چراغ سبز جهت دیگر اجازه عبور داشته‌اند الزامی است‌.

ماده 138 ـ نصب آگهی یا علامت یا تابلو یا وسایلی که دارای شباهت با علایم راهنمایی و رانندگی باشد یا از آنها تقلید شود و یا منظور از آن‌ ،هدایت و کنترل وسایل نقلیه باشد و یا به‌طریقی باعث جلوگیری از رویت علایم راهنمایی و رانندگی گردد همچنین نصب چراغ‌ های‌رنگی تبلیغاتی در مجاورت چراغ‌های راهنمایی به طوری که موجب اشتباه رانندگان گردد ممنوع ‌است‌. مقامات انتظامی می‌توانند در صورت مشاهده چنین اشیایی جهت برداشتن آنها اقدام و هزینه‌های متعلقه را دریافت نمایند.

ماده 139 ـ هیچ کس حق ندارد در علایم راهنمایی و رانندگی و دیگر وسایل تنظیم عبور ومرور وسایل نقلیه تغییراتی بدهد و یا در متن آن تصرفاتی نماید.

ماده 140 ـ علایم راهنمایی و رانندگی که به صورت نوشته به کار می‌رود و نوشته‌های متن‌ تابلوهای راهنمایی و رانندگی باید به دو زبان فارسی و لاتین باشد.

ماده 141 ـ رانندگانی که قصد گردش به راست یا چپ یا توقف را دارند مکلفند از فاصله‌ یکصد متری محل گردش یا توقف به وسیله چراغ راهنما به ترتیب زیر علامت بدهند:

1 ـ برای گردش به راست‌: چراغ راهنمای سمت راست را روشن کنند.

2 ـ برای گردش به چپ‌: چراغ راهنمای سمت چپ را روشن کنند.

3 ـ برای توقف‌: چراغ راهنمای سمت راست را روشن کنند.

ماده 142 ـ رانندگان وسایل نقلیه غیرموتوری فاقد چراغ راهنما باید با دست به ترتیب زیرعلامت بدهند:

1 ـ برای گردش به راست‌: دست چپ را به طرف بالا نگاهدارند.

2 ـ برای گردش به چپ‌: دست چپ را به طور افقی نگاهدارند.

3 ـ برای توقف‌: دست چپ را به طرف پایین نگاهدارند.

4 ـ برای کاستن سرعت دست چپ را به طور افقی از بالا به پایین و متناوبا حرکت دهند.

ماده 143 ـ علایم اخباری همچنین علایم سبقت گرفتن به شرح زیر است‌:

1 ـ در روز بوق کوتاه‌.

2 ـ در شب چند بار خاموش و روشن کردن چراغ بزرگ جلوی وسیله نقلیه یا تعویض استپ ‌هنگام سبقت گرفتن‌ ،همچنین در روز و شب برای جلب توجه وسایل نقلیه پشت‌سر ، استفاده ازچراغ راهنما ضروری است‌.

ماده 144 ـ رانندگان وسایل نقلیه‌ای که مواد خطرناک حمل می‌کنند باید در طرفین و عقب‌ وسیله نقلیه تابلوهایی که روی آن کلمه خطر با حروف درشت به رنگ قرمز نوشته شده باشد نصب کنند.

ماده 145 ـ هرگاه وسیله نقلیه‌ای شب در کنار راه توقف کند و نور کافی در محل برای‌تشخیص اشیا از فاصله 150 متری وجود نداشته باشد راننده (اعم از اینکه داخل وسیله نقلیه‌باشد یا خارج آن‌) مکلف است چراغ‌های کوچک جلو و خطر عقب وسیله را روشن نگهدارد.

ماده 146 ـ هرگاه در راهها ،نقصی برای هر نوع وسیله نقلیه موتوری ایجاد شود راننده‌ مکلف است آن را از مسیر عبور و مرور خارج و در محل مناسبی که موجب سد راه و مزاحمت‌ سایر وسایل نقلیه و عابرین پیاده نباشد متوقف سازد ،در این موارد و در سایر مواردی که وسیله ‌نقلیه قادر به حرکت نباشد و انتقال آن به محل مناسب مقدور نشود به منظور اخبار به سایررانندگان علایم ایمنی به ترتیب زیر در محل قرار دهد:

یک مثلث نورتاب قرمز به ابعاد 30 سانتی‌متر در فاصله هفتادمتری عقب و در مسیر موافق‌ عبور کامیون ‌ها و تریلی‌ ها و اتوبوس‌ ها ، مثلث مشابه دیگری در فاصله هفتاد متری جلو وسیله‌ نقلیه به ‌نحوی که کاملا قابل رویت باشد.

ماده 147 ـ اگر وسیله نقلیه‌ای که مواد خطرناک حمل می‌کند در ساعات و شرایط مندرج درماده 145 در راههای خارج شهر از کار بیفتد راننده موظف است که علاوه بر استفاده از مثلث ‌نورتاب یک چراغ الکتریکی قرمز با باطری در فاصله هفتاد متری جلو و یکی در فاصله هفتادمتری عقب و یکی در پهلوی وسیله از کار افتاده بگذارد.

ماده 148 ـ رانندگان کلیه وسایل نقلیه موظفند که از منتهی ‌الیه سمت راست راه‌ ،حرکت‌نمایند مگر در موارد زیر:

الف ـ در موقع سبقت گرفتن از وسیله نقلیه جلو.

ب ـ موقعی که سمت راست راه به هر علتی مسدود و غیرقابل عبور باشد.

ج ـ هنگام گردش به چپ‌.

ماده 149 ـ در بزرگراه‌ها و اتوبان‌هایی که در هر مسیر حرکت سه خط عبور یا بیشتر داشته‌ باشند حرکت به صورت مستمر در مسیر حرکت سمت چپ ممنوع است مگر برای سبقت یا گردش به چپ‌.

ماده 150 ـ در راههایی که به وسیله موانع مخصوص یا سکو به دو قسمت تقسیم شده‌ رانندگان موظفند از قسمت راست حرکت کنند و حق ندارند از قسمت چپ استفاده نمایند و یا ازروی موانع بگذرند.

ماده 151 ـ در راههای یک طرفه راننده وسایل نقلیه باید در جهت مجاز عبور کند و حرکت ‌خلاف جهت مزبور ممنوع است‌.

ماده 152 ـ در میادین و تقاطع‌های سکودار رانندگان وسایل نقلیه موظفند از طرف راست‌ میدان و یا سکو گردش نمایند.

ماده 153 ـ وسایل نقلیه چرخ لاستیکی کندرو (یا سرعت کمتر از 30 کیلومتر) در هنگام ‌تردد در راههایی که مجاز اعلام شده مکلفند از منتهی‌الیه سمت راست و یا محل‌ هایی که برای‌عبور آنها تعیین شده حرکت نمایند.

ماده 154 ـ در مواقعی که وسیله نقلیه‌ای از روبروی وسیله نقلیه دیگری در جهت مخالف‌حرکت می‌کند راننده هر یک از آنها بایستی حتی ‌المقدور در طرف راست خود حرکت نماید و مخصوصا در راههایی که از هر طرف فقط یک وسیله نقلیه می‌تواند عبور کند رانندگان باید سعی‌نمایند که در هنگام عبور فاصله کافی بین دو وسیله وجود داشته باشد.

ماده 155 ـ در راهها و مناطقی که میزان سرعت رانندگی به وسیله تابلو و یا علایم دیگر راهنمایی معین نگردیده حداکثر سرعت مجاز برای رانندگان وسایل نقلیه به قرار زیر می‌باشد:

الف ـ در شهرها

1 ـ در خیابان‌ها پنجاه کیلومتر در ساعت‌.

2 ـ در کوچه‌ها و میدان‌ها و پیچ‌ها بیست کیلومتر در ساعت‌.

ب ـ در راههای خارج شهر و مناطق غیرمسکونی روزها 95 کیلومتر و شب‌ها 80 کیلومتر درساعت‌.

ماده 156 ـ راهنمایی و رانندگی می‌تواند در مواقع یا محل‌های ضروری از طریق نصب‌تابلو یا علایم دیگر حداقل سرعت را نیز معین و اعلام نماید. در این صورت رانندگی با سرعت‌کمتر از حداقل مجاز نخواهد بود.

ماده 157 ـ رانندگان حق ندارند در راهها آن قدر با سرعت کم حرکت نمایند که باعث کندی‌عبور و مرور یا اختلال در آن بشوند مگر آنکه برای احتراز از خطر و تصادف ضروری باشد.

ماده 158 ـ رانندگان وسایل نقلیه موظفند در تقاطع ‌هایی که فاقد چراغ راهنما یا مأمور انتظامی یا تابلوی ایست می‌باشد ،در سرپیچ‌ها ،جاده‌های تنگ و تپه‌ها به طور کلی درمحل‌ هایی که موانعی در مسیر حرکت آنان وجود داشته باشد همچنین در مواقع بارندگی یا مه یا کولاک و امثال آنها از سرعت وسیله نقلیه تا حدی که بر حسب مورد برای احتراز از خطر یاتصادف ضرورت دارد بکاهند.

ماده 159 ـ رانندگانی که قصد سبقت گرفتن از وسایل نقلیه‌ای را که در جهت آنان حرکت‌می‌کنند دارند باید پس از دادن علایم لازم فقط از سمت چپ آنها سبقت گرفته و پس از سبقت وطی مسافت کافی مجددا به طرف راست خود متوجه شوند به نحوی که راه وسیله نقلیه ‌ای که ازآن سبقت گرفته شده مسدود نگردد یا موجب تصادف نشود ،سبقت گرفتن از طرف راست وسیله‌ نقلیه‌ای که در حال گردش به چپ می‌باشد مجاز است‌.

ماده 160 ـ رانندگان وسایل نقلیه‌ای که از آنها سبقت گرفته می‌شود ،بایستی راه را برای‌ وسیله نقلیه‌ای که در حال سبقت گرفتن است باز کنند و بر سرعت خود نیفزایند.

ماده 161 ـ سبقت گرفتن در موارد زیر ممنوع است‌:

1 ـ در سرپیچ‌های تند و سربالایی‌هایی که میدان دید کم است‌.

2 ـ از پنجاه متر مانده به پیچ‌ها تا پنجاه متر بعد از آن یا در تقاطع راهها یا در تقاطع راه‌آهن‌.

3 ـ در مواقعی که میدان دید به هر علتی کافی نباشد.

4 ـ سبقت از وسیله نقلیه‌ای که خود در حال سبقت گرفتن است مگر در راههایی که سه خط‌ عبور و یا بیشتر داشته باشد.

5 ـ برای اتوبوس‌ها و کامیون‌ها و تریلی‌ها در معابر شهری‌.

6 ـ از یکصد متر مانده به مدخل تونل‌ها و پل‌ها تا انتهای آنها.

7 ـ در تقاطعی که با نصب علایم مخصوص سبقت گرفتن ممنوع اعلام شده باشد.

ماده 162 ـ رعایت مقررات مربوط به حق تقدم عبور برای همه اجباری است مگر درمواردی که به موجب مقررات خاص یا علایم مخصوص راهنمایی خلاف این حکم اجازه داده‌شده باشد.

ماده 163 ـ حق تقدم عبور وسایل نقلیه در تقاطع و میدان‌هایی که هیچگونه علامت و چراغ‌راهنما وجود نداشته باشد به ترتیب زیر است‌:

1 ـ در تقاطع‌های هم عرض اگر دو وسیله نقلیه‌ای که روبروی یکدیگر در حرکتند بخواهند باهم داخل خیابان مجاور واحدی شوند حق تقدم عبور با وسیله‌ای است که به سمت راست‌گردش می‌کند.

2 ـ هرگاه دو یا چند وسیله نقلیه از دو یا چند راه مختلف به مدخل تقاطع هم عرض یامیدانی برسند. حق تقدم عبور با وسیله‌ای است که در طرف راست وسیله دیگر قرار دارد.

3 ـ در سه راهها حق تقدم عبور با وسیله نقلیه‌ای است که مستقیم حرکت می‌کند ولو اینکه‌عرض خیابانی که مسیر آن است از عرض خیابان تلاقی کننده کمتر باشد.

ماده 164 ـ در برخورد راه اصلی با راه فرعی حق تقدم با وسیله‌ای است که از راه اصلی عبور می‌کند. رانندگانی که از راه فرعی وارد راه اصلی می‌شوند باید قبل از ورود به راه اصلی توقف‌ کامل نمایند و پس از اطمینان از عدم برخورد با وسایل نقلیه‌ای که احتمالا در راه اصلی حرکت ‌می‌کنند وارد این راه بشوند.

ماده 165 ـ رعایت حق تقدم برای وسیله نقلیه‌ای که از راه خصوصی یا گاراژ یا کوچه یاتعمیرگاه و امثال آنها به معابر عمومی وارد می‌شود لازم است‌.

ماده 166 ـ وسیله نقلیه‌ای که در حرکت است به وسایل نقلیه متوقفی که در حال حرکت‌کردن یا جلو و عقب یا دورزدن هستند حق تقدم دارد.

ماده 167 ـ در گذرگاه عابر پیاده حق تقدم عبور با عابرین پیاده است‌.

ماده 168 - در راههای دو طرفه هرگاه وسیله نقلیه‌ای بخواهد گردش به چپ کند حق تقدم باوسیله نقلیه‌ای است که مستقیم عبور می‌کند.

ماده 169 ـ در محل پارک کنار خیابان حق تقدم برای پارک کردن با وسیله نقلیه‌ای است که‌ضمن حرکت به عقب مشغول پارک کردن است‌.

ماده 170 ـ راننده وسیله نقلیه‌ای که در حرکت است هنگام شب یا هر موقع دیگری که به ‌علت کمی روشنایی نتواند اشیا و اشخاص را از فاصله 150 متری به خوبی تشخیص دهد باید چراغ‌های آن را به ترتیب مقرر در مواد بعدی روشن نماید.

ماده 171 ـ در خیابان‌ها و جاده‌هایی که نور کافی وجود دارد ،باید فقط از چراغ ‌های کوچک ‌و در صورت خرابی ناگهانی چراغ‌های کوچک جدول از نور پایین چراغ‌های بزرگ استفاده شود.

ماده 172 ـ در ساعاتی که چراغها روشن باشند اگر چند وسیله نقلیه متصل به هم حرکت‌کنند روشن کردن چراغ‌هایی که به لحاظ محل نصبشان پوشیده می‌شوند ضرورت ندارد ولی درهر حال چراغ‌های جلو وسیله اول و چراغ‌ های عقب وسیله آخر باید روشن باشند.

ماده 173 ـ رانندگان وسایل نقلیه موتوری موظفند که در جاده‌ها از نور بالا استفاده نمایندمگر در موارد زیر:

1 ـ در موقع روبرو شدن با وسیله نقلیه‌ای که در جهت مخالف حرکت می‌کند ،در این صوت‌راننده بایستی از فاصله 150 متری از نور پایین استفاده کند.

2 ـ هنگامی که وسیله نقلیه از فاصله 150 متری عقب وسیله نقلیه دیگری که در حال حرکت‌عبور می‌کند مگر وقتی که در حال سبقت گرفتن باشد.

ماده 174 ـ قواعد گردش در تقاطع راهها به شرح زیر است‌:

1 ـ برای گردش به راست باید وسیله نقلیه را به منتهی‌الیه سمت راست هدایت کرده و کاملااز کنار تقاطع گذشت‌.

2 ـ برای گردش به چپ بایستی از فاصله یکصد متری تقاطع با دادن علامت وارد مسیر سمت چپ شد به طوری که پس از ورود به تقاطع وسیله در حدود مرکز تقاطع قرار گیرد و سپس‌با رعایت حق تقدم عبور وسایل نقلیه‌ای که مستقیم در حرکتند با حداقل سرعت به چپ گردش‌نماید به نحوی که پس از ورود به خیابان مورد نظر در مجاورت محور وسط آن خیابان قرار گیرد.

ماده 175 ـ در راههای یک طرفه برای گردش به چپ رانندگان موظفند وسیله نقلیه را به‌ منتهی ‌الیه طرف چپ راه هدایت و سپس به چپ گردش کنند.

ماده 176 ـ دور زدن در فاصله یکصد و پنجاه متری پیچ‌ها و سربالایی‌ها که میدان دید کافی ‌نیست همچنین از روی خط ممتد ممنوع است‌.

ماده 177 ـ عقب راندن وسیله نقلیه هنگام ضرورت باید با احتیاط کامل برای احتراز از وقوع هرگونه حادثه و انسداد راه عبور وسایل نقلیه صورت گیرد.

ماده 178 ـ رانندگان وسایل نقلیه همگانی که مسافر ندارند باید در ایستگاههایی که از طرف ‌راهنمایی و رانندگی علامت‌گذاری شده متوقف شوند مگر اینکه واحد مذکور مقررات دیگری ‌اعلام کند.

ماده 179 ـ کلیه رانندگان وسایل نقلیه برای سوار و پیاده کردن سرنشینان خود بایستی فقط‌ در محل‌های مجاز و در منتهی‌الیه سمت راست سواره‌رو توقف نمایند.

ماده 180 ـ در نقاط غیرمسکونی و خارج از شهر توقف کوتاه یا طولانی حتما باید در پارکینگ‌ هایی که در حاشیه راه احداث شده انجام شود.

ماده 181 ـ هیچ راننده‌ای مجاز نیست وسیله نقلیه‌ای را که موتور آن روشن است ولو در محل مجاز متوقف سازد و خود از آن پیاده و دور شود. در سراشیبی باید پس از توقف چرخهای ‌جلوی وسیله نقلیه به سمت راست کنار راه استقرار یابد.

ماده 182 ـ رانندگان وسایل نقلیه در موارد زیر موظفند به ترتیبی که در زیر مقرر می‌شودتوقف نمایند:

1 ـ در موقع برخورد با وسیله نقلیه امدادی که دستگاههای اخبار صوتی یا بصری خود را به‌کار انداخته باشند باید وسیله نقلیه را منتهی ‌الیه سمت راست راه هدایت و عنداللزوم تا گذشتن ‌وسایل نقلیه امدادی متوقف شوند.

2 ـ قبل از ورود به تقاطعی که فاقد علایم یا مأمور راهنمایی است باید توقف کنند و سپس ‌با احتیاط کامل از تقاطع بگذرند.

3 ـ قبل از رسیدن به گذرگاه عابر پیاده و در صورت عبور اشخاص باید وسیله نقلیه خود را متوقف سازند و با حرکت دادن دست چپ رانندگان پشت سر را نیز به توقف دعوت نمایند.

4 ـ هنگام برخورد با اتومبیل‌های مدارس که برای سوار و پیاده کردن دانش‌آموزان در حال‌توقف می‌باشند.

ماده 183 ـ توقف در محل‌های زیر ممنوع است‌:

1 ـ پیاده و گذرگاه عابر پیاده‌.

2 ـ مقابل مدخل خیابان‌ها و جاده‌ها و کوچه‌ها یا مدخل اتومبیل ‌رو ساختمان‌ها.

3 ـ داخل تقاطع‌.

4 ـ در فاصله پانزده متری میدان یا تقاطع یا سه راهها یا تقاطع راه‌ آهن‌.

5 ـ پنج متری شیرهای آب منصوب در راهها.

6 ـ پانزده متری اطراف چراغ راهنما یا تابلوی راهنمایی که در کنار جاده‌ها نصب شده است‌.

7 ـ کوچه‌ها.

8 ـ از ابتدا تا انتهای پیچ‌ها.

9 ـ در فاصله پانزده متری مدخل گاراژهای آتش‌نشانی‌ ،پلیس و بیمارستانها.

10 ـ کنار وسایل نقلیه‌ای که خود متوقف می‌باشند. (توقف دوبله‌)

11 ـ روی پل‌ها و داخل تونل‌ها و معابر هوایی (راههایی که بر روی پایه قرار دارند)

12 ـ در خیابان‌هایی که پیاده‌رو آنها قابل عبور نبوده و پیاده‌ها اجبارا از قسمتی از سواره‌روعبور می‌کنند.

13 ـ در ایستگاههای وسایل نقلیه عمومی و حریم آنها که با علایم راهنمایی مشخص است‌.

14 ـ در محل‌هایی که تابلوهای توقف مطلقا ممنوع نصب شده است‌.

15 ـ در هر نقطه از معابر به منظور تعمیر وسیله نقلیه جز در مورد ماده 146 که باید به ترتیب‌مقرر در همان ماده عمل شود.

16 ـ در محل‌هایی که دستگاه پارکومتر نصب شده در کنار راه به علت نیانداختن سکه درداخل آن با پایان یافتن زمان معین و یا از کار افتادن دستگاه که علامت پارکینگ ممنوع را نشان‌دهد.

17 ـ در سطح آسفالت جاده‌های دوبانده‌.

18 ـ در خطوط عبور بزرگراه‌ها و اتوبان‌ ها.

ماده 184 ـ رانندگان موتور سیکلت بایستی در موقع رانندگی فقط روی زین موتور بنشینندو حق ندارند شخص دیگری را بر ترک سوار کنند مگر این که در ترک نیز یک زین کامل نصب‌شده یا موتور سیکلت دارای ساید کار باشد.

ماده 185 ـ رانندگی با دوچرخه‌رکابدار بدون‌داشتن‌زین‌محکم در محل مخصوص ممنوع‌است‌.

ماده 186 ـ دوترکه سوار کردن اشخاص روی دوچرخه ممنوع است‌.

ماده 187 ـ دوچرخه‌سواران مکلفند:

1 ـ هنگام حرکت کاملا از طرف راست راه عبور نمایند.

2 ـ در صورت تعدد دوچرخه سواران در یک ردیف حرکت کنند مگر آن که معبری ویژه برای ‌آنها اختصاص داده شده باشد در این صورت حق ندارند از خارج معبر ویژه و مخصوص عبورنمایند.

ماده 188 ـ عبور دوچرخه‌سوار از پیاده‌رو و وسط دسته‌ جات‌ ،بازار و نقاط شلوغ و پرتردد ممنوع است‌.

ماده 189 ـ رانندگان موتورسیکلت و دوچرخه حق ندارند در راهها حین رانندگی بار و اشیای دیگری حمل کنند یا حرکت ورزشی نمایند یا اعمالی انجام دهند که مستلزم برداشتن‌ دست‌ های آنان از روی فرمان باشد.

ماده 190 ـ در سایر موارد پیش‌بینی نشده در این آیین ‌نامه‌ ،ملاک عمل آیین ‌نامه راهنمایی و رانندگی جاری در کشور است‌.

ماده 191 ـ جداول جرایم رانندگی در مناطق آزاد بر اساس ماده 45 قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین ـ مصوب 1369 ـ بنا به پیشنهاد دبیرخانه شورای ‌عالی مناطق آزاد و تصویب وزارت کشور خواهد بود.

این تصویبنامه در تاریخ 17/8/1373 به تایید مقام محترم ریاست جمهوری رسیده است‌